باغ ارم شیراز از جاذبههای گردشگری پرطرفدار استان فارس محسوب میشود و در کنار 8 باغ ایرانی در لیست میراث جهانی به ثبت رسیده است. این باغ زیبا پوشش گیاهی متنوعی دارد. گیاهان گوناگونی از نقاط مختلف جهان در باغ ارم شیراز کاشته شدهاند.
بیایید با هم با باغ ارم شیراز بیشتر آشنا شویم.
برای تجربهای خاطرهانگیز از سفر به شیراز از نوین تراول، روی لینک زیر بزنید:
باغ ارم شیراز کجاست؟
باغ ارم از جاهای دیدنی شیراز است و در خیابان ارم قرار دارد. این خیابان در نزدیکی مجموعه دانشگاه شیراز و میدان ارم واقع شده است.
ساعت کاری باغ ارم شیراز: ساعت 8 صبح تا 8:30 شب
البته باغ ارم شیراز در ایام سوگواری تعطیل است.
آدرس: شیراز، بلوار ارم، میدان ارم، خیابان ارم، نزدیک مجموعه دانشگاه شیراز
بهترین مسیرهای دسترسی
- مترو: نزدیکترین ایستگاه مترو به باغ ارم شیراز، ایستگاه نمازی است. از آنجا میتوانید با کمی پیادهروی (حدود 10 دقیقه) به باغ ارم برسید. یادتان باشد باید از میدان ارم و میدان دانشجو عبور کنید.
- ماشین شخصی: شما میتوانید از بلوار شهید چمران به سمت جنوب حرکت کنید. وقتی به میدان دانشجو رسیدید، به سمت چپ بپیچید. بعد به طرف پایین بروید و وارد خیابان ارم شیراز شوید. کمی جلوتر میتوانید باغ ارم را ببینید.
تاریخچه باغ ارم شیراز
شاید عجیب به نظر برسد اما بنیانگذار اولیه و تاریخ ساخت باغ ارم شیراز مشخص نیست. البته در سفرنامههای قرن 10 و 11 هجری توصیفهایی از آن به چشم میخورد. نام باغ ارم در غزلیات حافظ هم آمده که میتواند نشان دهد اختیار باغ به دست آل اینجو بوده است.
برخی هم معتقدند این باغ در دوره سلجوقیان ساخته شد و کریمخان زند در دوره پادشاهی خود آن را بازسازی و مرمت کرد.
قصد سفر به شیراز را دارید؟ به نوین تراول مراجعه کنید و برای مشاوره رایگان هم میتوانید با شماره 1606 تماس بگیرید. کلیک کنید:
بلیط هواپیما تبریز شیرازبلیط هواپیما اصفهان شیراز
باغ ارم شیراز و ایل قشقایی
جهانگردان، از دوران صفوی، باغ ارم را باشکوه و آباد توصیف میکردند. خانهای ایل قشقایی در اواخر دوره زند این باغ شیراز را در اختیار گرفتند و بنای اصلی باغ را نخستین ایلخان قشقایی به همراه پسرش محمدقلی خان در زمان پادشاهی فتحعلی شاه قاجار ساخت.
باغ ارم شیراز در دوران ناصرالدینشاه
حاج نصیرالملک شیرازی در دوران پادشاهی ناصرالدینشاه، باغ ارم را خریداری کرد و عمارتی براساس بنای اصلی باغ و بهجای آن ساخت. حاج محمدحسن خان، از معماران معروف شیراز، طراحی عمارت را برعهده داشت.
باغ ارم شیراز در شمار املاک خاندان قوامی شیراز قرار داشت که در زمان پهلوی مصادره شد و اکنون در اختیار دانشگاه شیراز است. عمارت باغ در اختیار دانشکده حقوق است و باغ گیاهشناسی در دست دانشکده کشاورزی قرار دارد.
علت نامگذاری باغ ارم شیراز
شاید برایتان جالب باشد بدانید علت این نامگذاری چیست. در اساطیر آمده که شداد، از پادشاهان قوم عاد، باغی بسیار زیبا به نام باغ ارم، مانند بهشت، در دمشق ساخت که با نامهای باغ ارم و بهشت شداد معروف شد. بعدها این باغ از بین رفت و در شن و ماسه مدفون شد.
نام باغ ارم از نام باغ شداد گرفته شده است.
ثبت باغ ارم شیراز در فهرست آثار ملی
در سال 1353 خورشیدی، باغ ارم در فهرست آثار ملی قرار گرفت. در سال 1358، اداره میراث فرهنگی باغ ارم را بازسازی کرد. اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو نیز در تاریخ 6 تیر 1390 باغ ارم را در فهرست میراث جهانی ثبت کرد.
معماری باغ ارم شیراز
مساحت این باغ 110 هزار متر مربع است. در ضلع بزرگتر، درهای باغ به طرف «بلوار ارم» و شمال قرار دارند و ضلع کوچکتر به طرف «بلوار جام جم» و غرب است. در گذشته، این دو ضلع، دیوار گلی داشت، اما این روزها نرده و دیوارهای کوتاه جایگزین آن شده است.
تنوع گیاهی در باغ ارم
یاسهای اناری و امینالدوله روی نردهها را پوشاندهاند. تنوع گیاهی در باغ ارم شیراز بسیار زیاد است؛ زیرا گیاهان مختلفی را از سایر نقاط جهان به این باغ آورده و کاشتهاند. همین امر باغ ارم شیراز را به موزه گیاهشناسی تبدیل کرده است.
شما در باغ ارم شیراز انواع درختان زینتی، نارنج و سرو را میتوانید ببینید که در اوج زیبای و چشمنوازی، خودنمایی میکنند.
سرونازهای کهن و چند صد ساله، حوض بزرگ مقابل عمارت، درختان مرکبات و عمارت 3 طبقه با طاقهای دیدنی، نخستین چیزهایی هستند که هنگام ورود به باغ میبینید.
زیباترین بخش باغ ارم شیراز
یکی از مهمترین و زیباترین بخشهای باغ ارم شیراز همان گذرگاهی است که از سمت شرق به غرب باغ امتداد دارد. وقتی از بخش ورودی به داخل باغ میروید، در سمت چپ خود این گذرگاه را میبینید. این گذرگاه از دو طرف با درختان سرو چند صد ساله پوشیده شده است.
درختی هزار ساله در باغ ارم شیراز
شکوه و زیبایی این درختان سروناز نظر هر بینندهای را جلب میکنند. البته در میان این درختان تنومند، سرونازی وجود دارد که از همه تنومندتر و بلندتر است و از دور هم جلوهگری دارد. این درخت از درختان معروف باغ ارم است که قدمتی هزارساله دارد و با 35 متر ارتفاع بلندترین درخت باغ است. این درخت لقب بلندترین سروناز شیراز را یدک میکشد.
البته درختان باغ ارم را میتوانیم به 2 دسته تقسیم کنیم:
- درختان میوه: گلابی، سیب، زردآلو، خرمالو، ازگیل، انار، نارنج، گردو و به.
- درختان زینتی: زبانگنجشک، سروناز، افرا، سیاه بید، کاج، ارغوان، اکالیپتوس، سپیدار، نخل فونیکس (ققنوس).
معماری عمارت اصلی
عمارت اصلی باغ ارم روی بلندی قرار دارد و باغ از سمت شرق به غرب دارای شیب است. گذرگاههای پلکانی و آبراهها روی شیب قرار دارند و زیبایی باغ را دوچندان کردهاند.
با عبور از گذرگاه عریض و اصلی باغ به عمارت اصلی میرسید. ابتدا حوضی بزرگ و مستطیلشکل را مشاهده میکنید که جلوی عمارت است. در گوشههای حوض، نخل باشکوه فونیکس قرار دارد.
حوض و برکه زیبای باغ ارم شیراز
مساحت حوض عمارت ارم حدود 335 مترمربع است و 18 قطعه سنگ بزرگ آن را میپوشاند. آب حوض از نهر سرداب عمارت تأمین میشود. البته 2 چاه آب در باغ ارم وجود دارند که برای آبیاری گیاهان و درختان از آنها استفاده میشود.
برکه کوچک باغ ارم در شمال غربی باغ قرار دارد. 3 طرف برکه را درختان سبز پوشاندهاند. اطراف برکه صخرههایی وجود دارد که میتوانید روی آنها بنشینید و طبیعت زیبای باغ را تماشا کنید.
شاهنامه و باغ ارم شیراز
در پیشانی عمارت باغ ارم، دو طاق دایرهای و یک تابلو قرار دارد. طاقها شبیه به 3 هلال متصل به هم هستند و صحنههایی از نبرد پادشاهان قاجار و شاهنامه را به نمایش گذاشتهاند.
باغ ارم شیراز و هنر دوره قاجار
پای ایوان بزرگ و در طبقه اول 3 پنجره مشبک آهنی مشاهده میشود. 2 پنجره قرینه در 2 طرف و یک پنجره در وسط قرار دارد. درهای چوبی عمارت باغ ارم اغلب از چوب ساج ساخته شدهاند. همین امر باعث شده است سالها باقی بمانند و شکل کلی آنها حفظ شود.
عمارت باغ ارم هنر دوره قاجار را در نقاشیهای رنگ روغن، مقرنسها، درهای چوبی نفیس، پنجرههای آهنی مشبک، گچبریها، کاشیکاریها، ستونهای سنگی و پیشانی عمارت نشان میدهد و نمونهای مهم از آثار هنری دوره قاجار بهشمار میرود.
بخشهای مختلف باغ ارم شیراز
باغ ارم بخشهای مختلفی دارد که در ادامه هرکدام را معرفی میکنیم.
1. عمارت باغ ارم
عمارت باغ ارم (عمارت اصلی) در بالای باغ قرار دارد. این عمارت با 2 ستون باشکوه در 3 طبقه ساخته شده است. البته ستونها یادآور ستونهای تخت جمشید هستند و طاقهایی به شکل دایره دارند.
عمارت باغ مانند بناهای قجری با الهام از سبک و معماری دوران صفوی و زند ساخته شده است.
2. سرداب
این بخش در طبقه زیرین عمارت قرار دارد. اغلب از سرداب باغ ارم در روزهای گرم تابستان استفاده میشد. عبور نهر آب در سرداب به خنکشدن فضا کمک میکرد و فضایی مطلوب و دلنشین در تابستان به وجود میآورد.
کاشیکاریهای زیبا هم دیوارهای سرداب را آراستهاند و محیط سرداب را زیباتر کردهاند.
مرمت و بازسازی باغ ارم شیراز
در دوره پهلوی، باغ ارم شیراز بازسازی شد. در آن زمان، باغ شبیه به یک ویرانه بود. ابتدا دیوارهای گلی تخریبشده مرمت شدند و دیوارهای کوتاه سنگی با نردههایی روی آنها جایگزین دیوارهای گلی شدند. در ادامه، با الگوبرداری از طرح اصلی، عمارت را ترمیم کردند.
میتوانید با مراجعه به سایت نوین تراول، یا شمارهگیری 1606، بلیط هواپیما بخرید، به شیراز بروید و از باغ ارم شیراز بازدید کنید:
بلیط هواپیما اهواز شیرازبلیط هواپیما مشهد شیراز
کتیبههای باغ ارم شیراز
در شمار آثار هنری زیبای باغ ارم، کتیبهها هم قرار دارند. این کتیبهها اغلب در زمان نصیرالملک به وجود آمدند. 6 کتیبه در نمای شرقی و 2 کتیبه در 2 طرف ایوان قرار دارند. تصویر سرباز هخامنشی با گرز و نیزه روی کتیبهها مشاهده میشود.
اگرچه تلاش شده است نقش سرباز روی کتیبههای باغ ارم شیراز به سربازهای تخت جمشید شباهت داشته باشد ولی از تزئینات و جزئیات ظریف آنها خبری نیست. چندین کتیبه معرق کاشیکاری هم روی سردر عمارت قرار دارند که بسیار ارزشمند و زیبا هستند.
تصویر عمارت باغ ارم شیراز از نزدیک
هتل نزدیک باغ ارم شیراز
- هتل هما شیراز با فاصله 2.5 کیلومتری
- هتل بزرگ شیراز با فاصله 4 کیلومتری
- هتل پرسپولیس شیراز با فاصله 4.1 کیلومتری
- هتل رویال شیراز با فاصله 4.4 کیلومتری
- هتل چمران شیراز با فاصله 4.9 کیلومتری
سفر به شیراز و بازدید از باغ ارم
باغ ارم از باغهای تاریخی ایران در شیراز است که گردشگران بسیاری را به سمت خود میکشاند. با خرید بلیط هواپیما پرواز شیراز از نوین تراول، سفری راحت به شیراز داشته باشید و به باغ دیدنی ارم بروید.
کلام پایانی؛ باغ ارم شیراز یا تکهای از بهشت!
در این مطلب از مجله گردشگری نوین تراول به بررسی باغ ارم شیراز و جاذبههای دیدنی آن پرداختیم. عمارت باغ ارم شیراز از شاهکارهای معماری ایرانی است و باغ آن در فهرست مهمترین باغهای ایرانی قرار دارد. کاشیهای رنگی، گچبریها، تصاویر مردان قجری و پنجرههای آهنی مشبک آن یادآور هنر دوره قاجار هستند.
پوشش گیاهی متنوع باغ ارم شیراز با انواع درختان زینتی و میوه و گلکاریها، فضایی دلنشین پدید آوردهاند که دیدنی و زیباست. پیشنهاد میکنیم شما هم با سفر به شیراز و بازدید از باغ ارم، لحظههایی آرام و بهیادماندنی داشته باشید.