کاخ توپکاپی (Topkapi Palace Museum) از شگفتیهای تاریخی و باشکوه در کشور پرهیاهو و شلوغ ترکیه است که برای قرنها اقامتگاه اصلی سلاطین عثمانی بود. اگر میخواهید همهچیز را درباره کاخ توپکاپی بدانید، پیشنهاد میکنیم به مطالعه ادامه دهید تا راهنمای جامع بازدید از کاخ سلطان سلیمان یا همان کاخ توپکاپی را در اختیارتان قرار دهیم.
کاخ توپکاپی کجاست؟
“کاخ توپکاپی در شرق بخش فاتح و منطقه اروپایی (محله سلطانمحمد) در جایی نزدیک به امینونو واقع شده است. کاخ توپکاپی دقیقاً در جایی قرار دارد که زمانی مرکز امپراتوری روم شرقی (قسطنطنیه یا بیزانس باستان) قرار داشته است.”
این قصر در منطقه Sarayburnu و دماغهای مشرف به شاخ طلایی واقع شده است؛ جایی که دریای مرمره با تنگه بسفر روبهرو میشود؛ در حقیقت، کاخ توپکاپی در بلندترین نقطه در نزدیکی دریاست!
از نظر فاصله باید بگوییم کاخ توپکاپی در فاصله 48 کیلومتری تنگه بسفر و 9 کیلومتری میدان تکسیم قرار دارد. همچنین، این قصر با فرودگاه صبیحه گوکچن استانبول حدود 68 کیلومتر و با فرودگاه آتاتورک استانبول حدود 19 کیلومتر فاصله دارد.
این جاذبه گردشگری ترکیه همچنین به جاهای دیدنی استانبول مثل موزه باستانشناسی، ایاصوفیه، خیابان استقلال استانبول، آب انبار باسیلیکا و مسجد سلطان احمد نیز نزدیک است.
بهترین مسیر دسترسی به کاخ توپکاپی
برای رسیدن به کاخ توپکاپی استانبول باید به منطقه سلطان احمد بروید. برای رسیدن به این منطقه نیز میتوانید از اتوبوس، تراموا یا مترو استفاده کنید و در ایستگاه سلطاناحمد یا پارک گلخانه پیاده شوید. سپس با اندکی پیادهروی به کاخ توپکاپی میرسید.
آدرس کاخ توپکاپی: ترکیه، استانبول، محله سلطان احمد
تاریخچه کاخ توپکاپی؛ قصر معروف امپراتوری عثمانی
کاخ طوپقاپو، توپکاپی یا طوبقاپی از قصرهای مشهور امپراتوری عثمانی در شرق بخش فاتح استانبول است. این کاخ دیدنی، میان دریای مرمره و شاخ طلایی قرار دارد و دستور ساخت آن به سال 1459 بازمیگردد.
کاخ توپکاپی دارای چشماندازی فوقالعاده به تنگه بسفر است!
عبدالحمید یکم در 1853 تصمیم گرفت تا مکان اقامت خود را به قصر دلمه باغچه انتقال دهد که نخستین کاخ با معماری اروپایی بود. این روزها کاخ توپقاپی از جاذبههای گردشگری استانبول و ترکیه محسوب میشود و به موزهای پرطرفدار تبدیل شده است.
این جاذبه گردشگری از جاهای دیدنی استانبول بهشمار میرود که 6 سال بعد از فتح قسطنطنیه در سال 1453 و اواخر دهه 50 به دستور سلطان محمد دوم، اولین پادشاه عثمانی، روی خرابههای بیزانس ایجاد شد. در سال 1478 نیز، سلطان محمد دوم در کاخ توپکاپی اقامت کرد.
کاخ توپکاپی 3 سال بعد از مرگ سلطان محمد بازسازی شد و پسازآن، پادشاهان عثمانی این کاخ را بارها گسترش دادند و مرمت کردند. کاخ توپکاپی، در طول 4 قرن، اقامتگاه حدود 30 پادشاه عثمانی بود.
این کاخ دیدنی استانبول در واقع بارها به سبکهای عثمانی، اسلامی و اروپایی مرمت شد.
ساکنان کاخ توپکاپی در آغاز تعداد کمی داشتند، اما طی دورههای مختلف به هزار تا 4 هزار سکنه هم رسیدند که شامل 300 نفر در حرمسرا و تعداد زیادی نگهبان و پیادهنظام (Janissaries) در دروازه و حیاط کاخ میشدند.
وقتی کاخ توپکاپی ساخته شد، 700 هزار متر مربع مساحت داشت و اطراف آن را دیوارهایی حدود 5 کیلومتر فرا گرفته بود.
گاهی هنگام برگزاری فستیوالها، حدود 10 هزار نفر در کاخ توپکاپی حضور داشتند. در حقیقت این کاخ، به بزرگترین کاخ دوره خود (مثل شهری درون یک شهر دیگر) تبدیل شده بود.
بهطوری که در بخشی از محوطه کاخ توپکاپی، مکانی برای مجازات خطاکاران وجود داشت. البته مجازات گردنزدن را جلادان کر و لال انجام میدادند!
این فضای عجیب، یادآور جنگهای خونین امپراتوری عثمانی برای حفظ حکومت در طول 4 قرن است. کاخ توپکاپی استانبول، میراثی جهانی و ارزشمند محسوب میشود که در سال 1985، سازمان یونسکو آن را به ثبت رساند.
معماری کاخ توپکاپی با الهام از بناهای قرون وسطی اروپا!
کاخ توپکاپی با تأثیر از کاخ ادیرنه (کاخ سابق امپراتوری عثمانی) ساخته شده است و معماری باشکوه کاخ توپکاپی، نظر شما را به خود جلب میکند. طرح اولیه کاخ توپکاپی دارای دروازهای دیدنی و 4 حیاط با دیوارهای بلند است. همچنین به نظر میرسد که دروازه اصلی و عمارت اولیه در 1472 میلادی تکمیل شده است.
باروهای قصر توپکاپی، یادآور معماری سال 1472 و قرون وسطای اروپاست. بهتدریج با گذر زمان و در اثر عواملی مانند آتشسوزی و زلزله، معماری کاخ توپکاپی تغییر کرد.
بخشهایی از کاخ تخریب شد و قسمتهایی تازه به آن اضافه کردند. بیشترین نوع مصالح بهکاررفته در ساخت کاخ توپکاپی شامل چوب و سنگ میشود.
بخشهای مختلف کاخ توپکاپی که بازدید از آنها را نباید از دست داد!
شاید برایتان جالب باشد که بدانید کاخ توپکاپی استانبول، همان کاخ سالهای 1466 میلادی نیست. در واقع، از آن سال تاکنون دستخوش تغییراتی شد و قسمتهای بسیاری را به کاخ اضافه کردند. امروزه کاخ توپکاپی، فضایی بزرگ و وسیع است که یک حرمسرا و 4 حیاط دارد.
در ادامه، بخشهای مختلف کاخ توپکاپی را بررسی میکنیم:
1. حیاط اول
حیاط عمومی یا همان حیاط اول، بزرگترین بخش باز در کاخ توپکاپی استانبول محسوب میشود. در زمان امپراتوری عثمانی، افراد غیرمسلح میتوانستند وارد این بخش از کاخ شوند. دروازه این حیاط، درب همایون نام دارد و اغلب رژهها و گردهماییها در حیاط اول برگزار میشد.
در حیاط اول، آثار بسیاری مانند بقایای کلیسای دوره بیزانس، مجسمه و سازههای هنری دیگر نیز وجود دارد. دروازه نمادین این حیاط با نام «دروازه سلام» هم دیدنی است. این دروازه قلعهها و قصرهای قرون وسطا را به شما یادآوری میکند.
علت نامگذاری این دروازه با عنوان «سلام» این بود که هر فرد با ورود به این بخش باید به سلطان سلام و تعظیم میکرد.
2. حیاط دوم کاخ توپکاپی استانبول
حیاط اول با دروازه سلام به حیاط دوم متصل میشود. حیاط دوم یا همان میدان دیوان کاخ توپکاپی، برخلاف حیاط اول قصر، فضایی خصوصیتر محسوب میشد. در این حیاط، فقط اعضای دادگاه و شورا اجازه ورود داشتند. لازم به ذکر است که حیاط دوم به اتاقی گنبدیشکل با نام تالار شورا وصل میشود.
3. حیاط سوم کاخ توپکاپی
دروازه سعادت به حیاط سوم وصل میشود. حیاط سوم، مکان اقامت سلطان و مدرسه کاخ توپکاپی بود. حیاط سوم در مقایسه با حیاط دوم در شرایط امنیتی بسیار سخت قرار داشت و فقط شخص سلطان، خادمان و اعضای قابلاعتماد میتوانستند وارد آن شوند.
برای برگزاری مناسبتها و جشنهای بزرگ، اغلب از حیاط سوم کاخ توپکاپی استفاده میکردند.
4. حیاط چهارم
عمارتهای گوناگون و باغهای دارای پلکان در حیاط چهارم قرار دارند. حیاط چهارم در انتها و امتداد حیاط سوم است.
اتاقک مکیدیه، اتاق ختنه پسر شاه، عمارت ایروان، عمارت صوفی و عمارت بغداد در حیاط چهارم قرار دارند و شما میتوانید اتاقهای گوناگون و عمارتها را در حیاط چهارم مشاهده کنید.
5. دروازه شاه
کاخ باعظمت توپکاپی، دروازههای گوناگون دارد. دروازه اصلی نسبت به سایر دروازهها دارای جایگاهی خاصتر است. این دروازه با عنوان دروازه پادشاهی، در حقیقت محل ورود پادشاهان عثمانی به کاخ بود.
ادامه دروازه شاه، به آبشار سلطان احمد سوم ختم میشود. شاید برایتان جالب باشد بدانید که طرف دیگر دروازه شاه به ایاصوفیه میرسد.
6. حرمسرا
اندرونیترین و بخش آخر کاخ توپکاپی، حرمسراست که خانواده پادشاه در آن زندگی میکردند. حرمسرا طبق تفکیک جنسیتی بهطور سختگیرانه محافظت میشد. البته شاهمراد سوم در قرن 16 این بخش را به مکان اقامت پادشاه هم تبدیل کرد.
حرمسرا پشت ساختمان دیوان قرار دارد و ورودی آن از حیاط دوم است. منزلهای سلطان با یک حمام ترکی و حمام 2 نفره مرمری سفید، به منزل ملکه مادر وصل میشد.
در واقع یک طرف حمام برای سلطان بود و طرف دیگر به زنان حرمسرا اختصاص داشت.
یکی از مهمترین و قدیمیترین بنای باقیمانده در حرمسرا با معماری معروفترین معمار دوره عثمانی، سینان (Sinan)، طراحی شد. فضای گنبدیشکل این اتاق، با خطوط زیبا از آیات قرآن و کاشیهای نقاشیشده تزیین شده است.
7. دروازه سعادت
از دیگر ورودیهای کاخ توپکاپی استانبول، میتوان از دروازه سعادت نام برد. وقتی میخواستند از حیاط دوم به حیاط سوم بروند، از دروازه سعادت عبور میکردند. معماری دروازه سعادت کاخ توپکاپی بسیار زیباست و طاقی مرمرین دارد. البته چاکران دربار تناه با گرفتن مجوز میتوانستند از این دروازه عبور کنند.
در جشنها و روزهای مذهبی، سریر شاه را در مقابل دروازه سعادت کاخ توپکاپی قرار میدادند و همچنین، جنازه پادشاهان عثمانی برای ادای احترام در مقابل دروازه سعادت قرار میگرفت.
8. دروازه میانی
بابالاسلام یا دروازه میانی کاخ توپکاپی استانبول، مخصوص عبور ملکه مادر و سلطان بود. دروازه میانی در حیاط اول قرار دارد و معماری حیاط میانی، به سبک قلعههای اروپایی و نوکتیز با دیوارهای بلند و تاجدار است.
9. کتابخانه کاخ توپکاپی | کتابخانه سلطان احمد سوم
این کتابخانه از دیگر قسمتهای کاخ توپکاپی در مرکز حیاط سوم محسوب میشود که یادگاری ارزشمند، هنرمندانه و زیبا از قرن 18 است! قفسههای کتابخانه توپکاپی بهگونهای طراحی شدهاند که هوا در قفسهها در جریان باشد. پنجرههای کتابخانه هم ساختهشده از عاج فیل هستند.
در کتابخانه کاخ توپکاپی، 18 هزار کتاب تاریخی گوناگون وجود دارد و روی همه کتابها مهر سلطان احمد سوم مشاهده میشود. در این کتابخانه، علاوهبر کتاب، آثار هنری دیدنی دیگر مانند نقاشیها، نسخ خطی و مینیاتورها نیز وجود دارد.
معماری کتابخانه مانند باقی ساختمانهای قصر، با پنجرههای رنگی، کاشیهای نقاشیشده، کرکرههای منبتکاریشده و پنجرههای رنگی، صدف و عاج مروارید تزئین شده است.
10. موزه توپکاپی استانبول
کاخ توپکاپی، از موزه های استانبول است و آثار باارزش و اشیای مختلفی دارد که این آثار در معرض نمایش هستند و در چند مجموعه قرار گرفتهاند. در این موزه میتوانید اشیای نفیس بسیاری را در کتابخانه نفیس توپکاپی و گنجینه امپراتوری مشاهده کنید.
در کاخ موزه توپکاپی، میتوانید به مکانهای زیر سری بزنید و اشیای موزه توپکاپی ترکیه را از نزدیک ببینید:
موزه خزانه
در این موزه از کاخ توپکاپی، جواهرات قیمتی، غنایم جنگی، شمشیرهای مرصع و پوشاک ارزشمند وجود دارند.
تالار یادگاری مقدس
در این تالار میتوانید از اشیای گرانبهای مربوط به پیامبر اسلام دیدن کنید. اشیایی مانند تیرکمان، چند تار ریش، اثر انگشت، ردپای پیامبر که از طلا پر شده یا کفش و قبا.
بررسی علت نامگذاری کاخ توپکاپی
در ابتدا، این کاخ را سرای جدید عامره (Saray-ı Cedîd-i Âmire) یا کاخ جدید امپراتوری نامیدند. علت اصلی این نامگذاری را میتوان ایجاد تمایز میان کاخ توپکاپی با کاخ قدیمی در میدان بیازیت قسطنطنیه دانست که در اثر جنگ تخریب شده بود.
نام این کاخ در قرن 19 تغییر کرد و توپکاپی (طوپقاپو به ترکی) نام گرفت. توپکاپی یعنی دروازه توپها. برخی از افراد علت نامگذاری را این امر میدانستند که مکان به نمایش گذاشتن توپهای جنگی در مقابل دروازه این کاخ بود.
راهنمای بازدید از کاخ توپکاپی
یادتان باشد شما نمیتوانید از کالسکههای موجود در کاخ توپکاپی برای جابهجایی کودکان استفاده کنید. یکی دیگر از شرایط بازدید از کاخ، پوشیدن لباس پوشیده بهویژه در زمان بازدید از قسمتهای مقدس و مذهبی است و در کاخ نباید دامن کوتاه یا لباس تابستانی بپوشید.
شما میتوانید همهروزه به غیر از روز سهشنبه از کاخ توپکاپی دیدن کنید. کاخ موزه توپکاپی در ایام تعطیلات مذهبی نیز، صبحها تعطیل است.
- ساعت بازدید از کاخ موزه توپکاپی: 9 صبح تا 6 عصر
قیمت بلیط کاخ توپکاپی استانبول
برای بازدید از کاخ توپکاپی باید بلیط خریداری کنید. قیمت بلیط بازدید از کاخ توپکاپی از 59 دلار (در سال 2024) شروع میشود.
بهترین زمان برای بازدید از کاخ توپکاپی استانبول
اگر میخواهید به بازدید این کاخ دیدنی بروید، بهترین زمان فصل بهار است؛ زیرا در بهار میتوانید محوطه و باغ سرسبز کاخ توپکاپی را مشاهده کنید و لذت ببرید.
البته برای سفر ارزان به استانبول، فصل زمستان بهترین زمان است. در این موقع از سال، به علت سردبودن هوا، تور و بلیط ارزان وجود دارد.
چگونه از میدان تکسیم به کاخ توپکاپی برویم؟
شما میتوانید از متروی میدان تکسیم استفاده کنید و در ایستگاه سلطان احمد یا گولهانه پیاده شوید. بعد از 5 دقیقه پیادهروی، به کاخ توپکاپی خواهید رسید.
سفر به استانبول و بازدید از کاخ توپکاپی
اگر قصد سفر به استانبول و تماشای جذابیتهای کاخ توپکاپی را دارید، میتوانید بهترین پرواز استانبول را در سایت رزرو بلیط هواپیما نوین تراول پیدا کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع بلیط هواپیما خارجی به مقصد استانبول، روی لینکهای زیر کلیک کنید:
بلیط ارزان تهران به استانبولبلیط ارزان تبریز به استانبولبلیط ارزان اصفهان به استانبولبلیط ارزان شیراز به استانبولبلیط ارزان مشهد به استانبولبلیط ارزان استانبول تهران
سخن پایانی؛ کاخ توپکاپی، نمایش شکوه امپراتوری عثمانی
کاخ توپکاپی از بناهای ارزشمند مربوط به امپراتوری عثمانی است که هر ساله گردشگران بسیاری را در استانبول به سمت خود میکشاند. معماری دیدنی کاخ توپکاپی با سبک اروپایی، عثمانی و اسلامی و نگارههای حیرتانگیز، مجسمهها و نقوش تاریخی جذاب، میتواند شکوه امپراتوری عثمانی را نشان دهد. همچنین با بازدید از بازار بزرگ استانبول هم میتوانید بیشتر با معماری و فرهنگ کشور ترکیه آشنا شوید.
در این بخش از مجله گردشگری نوین تراول، راهنمای بازدید از کاخ توپکاپی استانبول را در اختیار شما قرار دادیم. توصیه میکنیم بازدید از کاخ توپکاپی را از دست ندهید؛ با دیدن کاخ توپکاپی سفری در زمان کنید و تاریخ باشکوه و رازآلود 400 ساله امپراتوری عثمانی را ببینید!
در نوین تراول، به اطلاعات کاملی درباره مسائل ضروری سفر مانند شرایط گذرنامه ، ارز مسافرتی و نقشههای مهمی مثل نقشه مترو تهران دسترسی خواهید داشت.